Honden die enkel rauw en taai vlees verorberen en veel op botten knagen houden hun bijtertjes schoon door flink te kauwen. Extra reinigen is daarom zelden nodig. Bij honden die gemakzuchtig hun brokken heel doorslikken, snoepen van zacht en kleverig voedsel, veel snoepen en geen bottenkauwers of kluivers zijn, ontstaat een week laagje plak op de tanden dat langzaam verandert in tandsteen. Erfelijkheid speelt, net als bij mensen, eveneens een rol bij de staat van het gebit. Mondhygiëne is essentieel om het gebit en andere organen gezond te houden. Een regelmatige poetsbeurt inclusief gebitscontrole biedt uitkomst: de bijtertjes moeten tenslotte een heel hondenleven lang mee.
feiten
Het voltallige gebit van
een gezonde hond bestaat uit 42 hagelwitte tanden en kiezen. Het tandvlees
behoort roze te zijn. Naarmate de hond ouder wordt (vanaf circa drie jaar) kan
het gebit gaan verkleuren; dat is heel normaal. De bek verspreidt geen
onaangename geur.
uitleg
Aanslag op tanden kan
allerlei problemen veroorzaken. Het begint met plak (of plaque). Plak is een
vrij zachte laag die bestaat uit bacteriën, fosfor uit speeksel, calcium en
voedselresten. Door bij voorkeur elke dag het gebit te reinigen, voorkomt u dat
de plak langzaam verandert in tandsteen - herkenbaar aan de vaste gele of
bruine aanslag die de tanden omvat en dat niet meer te verwijderen is met
simpelweg poetsen. Knabbelt uw hond graag langdurig aan een flink bot, dan is
dat een andere effectieve manier om aanslag te laten verdwijnen.
Wanneer tandsteen tegen
het tandvlees aan komt te liggen, gaat het tandvlees onherroepelijk geïrriteerd
raken en uiteindelijk ontsteken: het wordt rood. Het gevolg is dat het
tandvlees zich terugtrekt en tanden los kunnen gaan zitten. Zo komen bacteriën
uit de mondholte in de bloedbaan terecht die vrij spel hebben om uit te zaaien
naar hart, lever, nieren, hersenen of longen waar ze ernstige ziektes kunnen
veroorzaken. Dit verband wordt vaak niet door eigenaars gelegd, maar verdient
zeker de aandacht.
signalen
Signalen van de hond
waaraan u merkt dat hij gebitsproblemen kan hebben: moeilijker eten, langzamer
kauwen dan normaal, hard voedsel weigeren, onfrisse adem, rood, gezwollen en/of
terugtrekkend tandvlees, loszittende tanden, regelmatig met de bek ergens tegen
aanwrijven, pus uit de neus, sloomheid. Wanneer u merkt dat de hond zich anders
gedraagt dan normaal - niet lekker in zijn vel zit of hij toont zich minder
sociaal - is een gebitscontrole bij een professional gewenst.
Probeer door preventief
onderhoud te voorkomen dat uw hond tanden of kiezen verliest. Het aantal tanden
is niet bepalend, wel de stand van het gebit. Doordat de hond op relevante
plaatsen een tand moet missen, kunnen klachten ontstaan. Deze kunnen variëren
van een scheve bek, kwijlen, minder goed kunnen bijten wat weer kan leiden tot
maag/darmklachten.
preventiemaatregelen
Geen tussendoortjes
Regelmatig kauwen op een
schenkel of bullenpees
Knabbelsticks of eetbare
tandenborstels (met chlorofyl). Let op de extra calorieën!
Gebit reinigen met een
gewone, elektrische, vinger- of kinder- of honden- tandenborstel
Het gebruik van
hondentandpasta is niet per se nodig, het geeft wel een frisse geur en het
maakt vanwege de lekkere smaak het tandenpoetsen voor uw hond aantrekkelijker.
NB Humane tandpasta is ongeschikt: het veroorzaakt maag/darmklachten.
NB Humane tandpasta is ongeschikt: het veroorzaakt maag/darmklachten.
Mondwater of
spoelvloeistof. Spuit de vloeistof via de mondhoek in de wangzak. Masseer de
buitenkant van beide wangen, waarbij u de tanden van de boven- en onderkaak
moet voelen
Vloeistof met xylitol en
chloorhexidine voor in de drinkbak.
Tandgel die u eenmaal per
week aanbrengt en aanslag oplost.
Rubberen tandheelkundige
speeltjes waar de kauwende hond zijn tanden mee schoon veegt. Door de
masserende beweging behoudt het tandslijmvlies zijn stevigheid.
Sommige honden vinden het
prettig als de kleine waterstraaltjes uit de douchekop zijn gebit schoon
kriebelen (ongeveer als een monddouche). Ze ervaren het als
het spelletje ‘naar water uit de tuinslang happen’.
Rag zachtjes een namaakbontje tussen het boven- en het ondergebit, vinden ze nog fijn ook.
Praktisch poetsen - workshop
Wen uw pup meteen aan tandenpoetsen. Leg uw hand boven op de snuit. Schuif de bovenlip voorzichtig met uw duim omhoog, zodat u de tanden en het tandvlees kunt zien. Glijd speels met een vinger van de andere hand over het gebit. Accepteert hij dit, pak dan de tandenborstel. Laat hem eraan ruiken. Speel er wat mee in zijn wangzak, zodat hij vertrouwd raakt met dat vreemde kriebelende ding in zijn bek. Wilt u gebruik maken van een elektrische tandenborstel, laat de hond dan eerst aan het geluid, daarna aan de stilstaande borsteltjes en dan pas aan de rotatie wennen. Neem rustig de tijd om de handeling uit te bouwen en beloon de hond met goedkeurende woordjes als hij het poetsen accepteert.
Rag zachtjes een namaakbontje tussen het boven- en het ondergebit, vinden ze nog fijn ook.
Praktisch poetsen - workshop
Wen uw pup meteen aan tandenpoetsen. Leg uw hand boven op de snuit. Schuif de bovenlip voorzichtig met uw duim omhoog, zodat u de tanden en het tandvlees kunt zien. Glijd speels met een vinger van de andere hand over het gebit. Accepteert hij dit, pak dan de tandenborstel. Laat hem eraan ruiken. Speel er wat mee in zijn wangzak, zodat hij vertrouwd raakt met dat vreemde kriebelende ding in zijn bek. Wilt u gebruik maken van een elektrische tandenborstel, laat de hond dan eerst aan het geluid, daarna aan de stilstaande borsteltjes en dan pas aan de rotatie wennen. Neem rustig de tijd om de handeling uit te bouwen en beloon de hond met goedkeurende woordjes als hij het poetsen accepteert.
Gebruik een harde
tandenborstel die u met snelle ronddraaiende bewegingen in voor- en
achterwaartse richting over de tanden en kiezen beweegt. U oefent géén druk uit
(laat de borstelhaartjes hun werk doen) en reinigt enkel de buitenkant van het
gebit. De bek van de hond hoeft niet geopend te zijn. Ook als de hond zijn
kaken stevig op elkaar klemt, duwt u gewoon zachtjes de borstel aan de zijkant
in de wangzak. Een poetsbeurt duurt twee minuten. Een elektrische tandenborstel
is heel handig in het gebruik, mits uw hond hier goed aan gewend is. Een
tweekoppige tandenborstel is handig voor de hoektanden en voor de binnenkant
van de tanden. De raakvlakken van boven- en ondergebit houdt de hond zelf
schoon door zijn kauwbewegingen.
Zit er al tandsteen
gebeiteld op de tanden (meestal betreft het de scheurkiezen) dan kunt u dit
verwijderen met een zogenaamd schoffeltje dat tandartsen vroeger gebruikten.
Schuif de lip met uw duim of wijs- en middelvinger iets aan de kant. U zet het
schoffeltje of tandenkrabbertje aan het begin van het te verwijderen tandsteen,
net onder de rand van het tandvlees, en duwt het omlaag zodat het eraf wipt of
in deeltjes kalk uit elkaar valt. Voor een kleine of middelgrote hond kunt u
voor deze manoeuvre een tafel gebruiken waar hij comfortabel en plat op zijn
zij kan liggen. Met de harde duimnagel bereikt u hetzelfde resultaat. Neem op
een krukje plaats en klem de zittende hond tussen uw benen. Masseer zijn bek en
zet terloops uw duimnagel boven op het richeltje tandsteen en krab het van zijn
tand af. Eventueel overgebleven restjes kunt u meestal wegpoetsen, of het wordt
verwijderd wanneer de hond op een bot kluift. Het belangrijkste is dat het tandsteen
niet (meer) tegen het tandvlees aanligt.
professionele behandeling
Gebitsreiniging bij de
dieren(tand)arts is andere een mogelijkheid. Het glazuuroppervlak kan door de
behandeling wel wat ruwer worden. Hierdoor verschijnt er makkelijker nieuwe
aanslag op het gebit, indien u zijn gewoontes niet aanpast. Loszittende of
ontstoken tanden kunnen door uw (tandheelkundig) dierenarts worden getrokken.
Dit gebeurt onder een bedwelmend roesje en kan zelfs bij honden op hoge
leeftijd. Veel senioren met een slecht gebit knappen bovendien lichamelijk
beduidend op van een ‘grote beurt’.
Wilt of durft u niet zelf
aan de slag, laat dan minstens elk jaar tijdens 'de maand van het gebit' uw
dierenarts of de veterinair het gebit van uw hond gratis controleren - een
doortastende dierenarts zal dit trouwens uit zichzelf al doen.
extra tips
De voordelige tennisbal is
erg geliefd bij honden (en hun baasjes). Om te apporteren, op te knagen, om
kaal te plukken of om als hebberig bezit in de bek te dragen. Het nadeel van de
gewone tennisbal is het zand dat in het wollige oppervlak blijft kleven. Dit
zand werkt als schuurpapier en zal bij veelvuldig gebruik tanden doen
afslijten. Dit afslijten kan zelfs zo hard gaan dat het wortelkanaal open raakt
en er een wortelkanaalbehandeling gegeven moet worden. Geef uw hond liever een
bijtbestendige bal of ander kauwspeeltje met een glad oppervlak, waaraan zand
moeilijker hecht.
Nogal wat (dure)
hondenkoekjes bevatten, raar maar waar, ook suiker. Lees de ingredienten
op de verpakking goed! Gedroogd vlees is een goede vervanging, dat je bovendien
zelf kunt maken.
Niet vergeten
tandenpoetsen! Houd een vast tijdstip aan
waarop u de tanden poetst. Bijvoorbeeld voor de nachtrust. Poetst u driemaal in
de week, plan dan vaste dagen in. Poetst u nooit, combineer dan een
gebitsinspectie met de wekelijkse kambeurt van de hondenvacht.
Je bent meer dan welkom op mijn website
www.kluifje.com - de originele hondensite met kunst, cultuur & vermaak
You're more than welcome on my website where lots of dog stuff's going on.