Natuurlijke ‘drugs’ om in balans te blijven
Als het adrenaline niveau
te hoog wordt, kan een hond te opgewonden raken, en soms zelfs agressief. Stress,
frustratie, spanning, langdurig blaffen, angst, pijn en hitte kunnen leiden tot
een verhoogd adrenalinegehalte. Vermijden van dit soort zaken plus een verantwoorde
uitlaatklep* zorgen voor ontspanning en opluchting.
Cortisol wordt ook wel stress-response hormoon genoemd
omdat het vrijkomt bij elke vorm van fysieke en psychologische stress. Het
zorgt ervoor dat bepaalde eiwitten in spieren worden afgebroken waarbij
aminozuren vrijkomen. Hiervan kan glucose (energie) worden gemaakt. Deze
energie wordt gebruikt om het lichaam weer terug te brengen in homeostase:
bij gezonde honden wordt
cortisol aangemaakt in stress situaties om het lichaam voor te bereiden op een flight or fight actie (vluchten of
vechten).
Dopamine, neurotransmitter/geluksstofje, maakt deel uit van het beloningssysteem
van de hersenen, en het vormen en in stand houden van een verslaving. Als de
hond iets doet wat hij als prettig ervaart* (eten, op een bal sabbelen,
kluiven) dan wordt er dopamine aangemaakt; een cadeautje voor de hersenen. Om hetzelfde euforische gevoel terug te krijgen,
willen de hersenen weer dopamine vrijgeven. Zo ontstaat zelfbelonend gedrag.
Endorfine is een morfineachtige substantie die
wordt afgescheiden door de hersenen. Het heeft een pijnstillende werking en
verbetert de stemming. Tijdens bezigheden die
honden fijn vinden* (bijv. kluiven, uitgebreid snuffelen, los van de lijn draven)
komt er endorfine vrij dat een gevoel van rust en ontspanning geeft. Honden
vinden rennen fijn. Een langdurige fysieke belasting (graven, joggen)
maskeert de lichamelijk ongemakken - denk hierbij aan runners’ high.
Feromonen zijn door dieren geproduceerde
(lok)stoffen en afgegeven in de directe omgeving,
met als doel het gedrag van andere individuen van dezelfde soort te
beïnvloeden. Een moederhond bijv. scheidt deze geruststellende geur af tijdens het zogen. Het doel is het stoppen of
verminderen van angst en onrust. NB De
synthetische variant kan d.m.v. een adapter of spray bij honden die lijden aan (vuurwerk)angst en onrust
worden voorgeschreven om stabiliteit te creëren.
Serotonine is een neurotransmitter
met een overwegend remmende werking. Het is een tryptamine die invloed heeft op
het geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, seksuele activiteit,
eetlust en bij de verwerking van pijnprikkels. Serotonine wordt afgegeven door
serotonerge neuronen in de hersenen. Het werkt als regulator van het dopamine-systeem.
Te weinig serotonine kan een depressie veroorzaken. In de VS worden ook bij
honden antidepressiva op basis van fluoxetine-hydrochloride (de bekendste is
Prozac) ter aanvulling op een verlaagd serotonine gehalte voorgeschreven.
Melatonine, in de volksmond slaaphormoon genoemd, is
een door de epifyse (pijnappelklier) geproduceerd hormoon, dat het ritme van de
lichaamsfuncties beïnvloedt. Het is verantwoordelijk voor een goede en
diepe nachtrust. Serotonine wordt als het ’s avonds donkerder wordt in de
hersenen omgezet in melatonine. Het helpt tegen angst, stress, verlatingsangst.
Tabletcombinaties met melatonine kunnen, net als omega-3 vetzuren een
verbetering bewerkstelligen bij ‘dementerende’ seniorhonden.
Oxytocine is een lichaamseigen hormoon,
geproduceerd door de hypofyse (een klier in de hersenen). Het wordt ook
wel gelukshormoon genoemd. Het heeft een rustgevend effect, verlaagt het
cortisolniveau en zorgt voor een vermindering van agressie en angst. Een goede
verstandhouding, aaien en knuffelen, en een hechte band met je huisdier maken dat erbij zowel
eigenaar als hond extra oxytocine wordt aangemaakt. Het blijkt als je vaker aan
dit hormoon wordt blootgesteld de effecten langer aanhouden. Hond en baas zijn ieder
positiever, stabieler en gelukkiger.
*Voetnoot: elke hond kickt op iets anders.
Waarschuwing: Er zijn allerlei voedingssupplementen, en zelfzorgmiddelen die (een van) bovenstaande nagemaakte stofjes bevatten, verkrijgbaar. Deze kunnen zonder gestelde diagnose en in de verkeerde dosering (ernstige) schade aanrichten. Raadpleeg bij klachten eerst
je dierenarts!