woensdag 29 april 2015

HOE BLIJFT JE HOND GELUKKIG?


Natuurlijke ‘drugs’ om in balans te blijven

Als het adrenaline niveau te hoog wordt, kan een hond te opgewonden raken, en soms zelfs agressief. Stress, frustratie, spanning, langdurig blaffen, angst, pijn en hitte kunnen leiden tot een verhoogd adrenalinegehalte. Vermijden van dit soort zaken plus een verantwoorde uitlaatklep* zorgen voor ontspanning en opluchting.

Cortisol wordt ook wel stress-response hormoon genoemd omdat het vrijkomt bij elke vorm van fysieke en psychologische stress. Het zorgt ervoor dat bepaalde eiwitten in spieren worden afgebroken waarbij aminozuren vrijkomen. Hiervan kan glucose (energie) worden gemaakt. Deze energie wordt gebruikt om het lichaam weer terug te brengen in homeostase: bij gezonde honden wordt cortisol aangemaakt in stress situaties om het lichaam voor te bereiden op een flight or fight actie (vluchten of vechten). 

Dopamine, neurotransmitter/geluksstofje, maakt deel uit van het beloningssysteem van de hersenen, en het vormen en in stand houden van een verslaving. Als de hond iets doet wat hij als prettig ervaart* (eten, op een bal sabbelen, kluiven) dan wordt er dopamine aangemaakt; een cadeautje voor de hersenen. Om hetzelfde euforische gevoel terug te krijgen, willen de hersenen weer dopamine vrijgeven. Zo ontstaat zelfbelonend gedrag.

Endorfine is een morfineachtige substantie die wordt afgescheiden door de hersenen. Het heeft een pijnstillende werking en verbetert de stemming. Tijdens bezigheden die honden fijn vinden* (bijv. kluiven, uitgebreid snuffelen, los van de lijn draven) komt er endorfine vrij dat een gevoel van rust en ontspanning geeft. Honden vinden rennen fijn. Een langdurige fysieke belasting (graven, joggen) maskeert de lichamelijk ongemakken - denk hierbij aan runners’ high.

Feromonen zijn door dieren geproduceerde (lok)stoffen en afgegeven in de directe omgeving, met als doel het gedrag van andere individuen van dezelfde soort te beïnvloeden. Een moederhond bijv. scheidt deze geruststellende geur af tijdens het zogen. Het doel is het stoppen of verminderen van angst en onrust. NB De synthetische variant kan d.m.v. een adapter of spray bij honden die lijden aan (vuurwerk)angst en onrust worden voorgeschreven om stabiliteit te creëren.

Serotonine is een neurotransmitter met een overwegend remmende werking. Het is een tryptamine die invloed heeft op het geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, seksuele activiteit, eetlust en bij de verwerking van pijnprikkels. Serotonine wordt afgegeven door serotonerge neuronen in de hersenen. Het werkt als regulator van het dopamine-systeem. Te weinig serotonine kan een depressie veroorzaken.  In de VS worden ook bij honden antidepressiva op basis van fluoxetine-hydrochloride (de bekendste is Prozac) ter aanvulling op een verlaagd serotonine gehalte voorgeschreven.

Melatonine, in de volksmond slaaphormoon genoemd, is een door de epifyse (pijnappelklier) geproduceerd hormoon, dat het ritme van de lichaamsfuncties beïnvloedt. Het is verantwoordelijk voor een goede en diepe nachtrust. Serotonine wordt als het ’s avonds donkerder wordt in de hersenen omgezet in melatonine. Het helpt tegen angst, stress, verlatingsangst. Tabletcombinaties met melatonine kunnen, net als omega-3 vetzuren een verbetering bewerkstelligen bij ‘dementerende’ seniorhonden.

Oxytocine is een lichaamseigen hormoon, geproduceerd door de hypofyse (een klier in de hersenen). Het wordt ook wel gelukshormoon genoemd. Het heeft een rustgevend effect, verlaagt het cortisolniveau en zorgt voor een vermindering van agressie en angst. Een goede verstandhouding, aaien en knuffelen, en een hechte band met je huisdier maken dat erbij zowel eigenaar als hond extra oxytocine wordt aangemaakt. Het blijkt als je vaker aan dit hormoon wordt blootgesteld de effecten langer aanhouden. Hond en baas zijn ieder positiever, stabieler en gelukkiger.

*Voetnoot: elke hond kickt op iets anders.

Waarschuwing: Er zijn allerlei voedingssupplementen, en zelfzorgmiddelen die (een van) bovenstaande nagemaakte stofjes bevatten, verkrijgbaar. Deze kunnen zonder gestelde diagnose en in de verkeerde dosering (ernstige) schade aanrichten. Raadpleeg bij klachten eerst je dierenarts!