Zelf zou ik wel oren naar dit sweet vossenfacie hebben, mits hij niet zulke ondermaatse pootjes had. Háár korte beentjes zijn vast een van de redenen waarom de krasse kabouterkoningin Elizabeth als kind een Welsh corgi Pembroke (Rozavel Golden Eagle, omgedoopt tot Duke of Dookie) van haar ouders geschonken kreeg. Sindsdien heeft zij haar hart verpand aan die koppige kopjes en fokte ze corgi’s met koninklijk predicaat. Ze is een schoolvoorbeeld van een liefdevolle hondeneigenaar. De corgi’s waren nauw betrokken bij de opvoeding van het Koninklijke kroost én ze sleept haar dubbel gepuntmutste lievelingen werkelijk overal mee naar toe: van haar huwelijksreis tot buitenlands staatsbezoek. Zeg nou zelf: een vorstelijker uithangbord kun je voor een ras niet vinden.
Herkomst
en geschiedenis
Aan de vermoedelijke voorloper van
de Welsh Corgi zit geen staartje. Het zat waarschijnlijk zo. Rond de 10e eeuw ving een
era aan waarin farmers alleen hondjes
mochten houden voor het bestrijden van ongedierte. Shepherds daarentegen mochten wel alle soorten pastoral dogs (herdershonden die in de wei bij het vee lopen) houden,
mits de staart gecoupeerd werd. Dit om de snelheid van de gewraakte hondse
concurrent weg te nemen, zodat deze niet meer in staat werd geacht het adellijk
wild te vangen. Zoals het zo vaak gaat, werd er door feodalisering bovenop deze
mutilerende maatregel hondenbelasting ingesteld. Schatplichtige arme boeren
konden zich die niet veroorloven. Door ook de staarten bij hun onmisbare
werkhonden te verwijderen, werden ze vrijgesteld van deze heffing. De boeren
hadden er weinig problemen mee: zij selecteerden honden op werkeigenschappen en
niet op hun looks.
In het tijdperk dat volgde, de 11e eeuw, fokte men corgi’s om in een kliek zelfstandig koeien en pony’s van en naar de stal te commanderen. De heeler dreef onwillig vee dat bijvoorbeeld naar de markt moest op door ze in de hielen te happen of te headen (naar de kop springen). De drover (hond die gebruikt werd bij het veetransport) dreef voornamelijk schapen bijeen of bracht loslopende kippen, ganzen en eenden rondom de boerderij naar binnen om ze in het donker tegen roofdieren te beschermen. Destijds was de huidige lawaaimaker nog een stille.
Over de heritage van de rasnaam. ‘Welsh’ is de Engelse benaming voor de Keltische taal die voornamelijk gesproken wordt in Wales door een zesde van de Welshmen en die uiteindelijk terugvoert naar de Gallische stam de Volcae; wat weer te maken heeft met overzeese invasies, ik zal het niet onnodig ingewikkeld maken. Corgi is vermoedelijk gebaseerd op een samenvoeging van de Welsh woorden ‘cur’ en ‘ci’ die respectievelijk ‘dwerg’ en ‘hond’ betekenen. De toevoeging Cardigan verwijst naar het graafschap (shire) Cardiganshire, Pembroke naar Pembrokeshire. Vanaf 1934 zijn de corgi’s zelf uit elkaar gedreven: de Welsh corgi Cardigan en de Welsh corgi Pembroke. Beiden maken deel uit van de FCI groep 1 Herdershonden en veedrijvers, sectie 1, met nummer 38 voor de Cardigan en 39 voor de Pembroke.
Karakter
De corgi verdient een plek op het erepodium van populairste hondenrassen, weinig honden kunnen aan deze lieve leukerd tippen. Dat hij hier niet staat, heeft twee redenen: zijn verlengde corps verbiedt traplopen (een corgi hopst van trede naar trede) en ergens van grote hoogte afspringen (zeker tijdens de groeifase af te raden), plus corgi fans houden het ras liever voor zich. Met de knappe corgi’s kun je uitpakken. Ze zijn trouw, vriendelijk, leergierig, energiek, levendig en gehard. De bemoeizuchtige corgi is waaks en hoog alert op prikkels in zijn directe omgeving, daarnaast is hij vlot en vlug zowel qua begrip als qua actie. Ondanks hun uitstekende conditie hebben ze normale beweging nodig. De werkhonden houden niet van saai, aanbevolen wordt om een cursus naar hun keuze met ze te volgen. Het is de ideale huishond voor personen die een welopgevoede viervoeter belangrijk vinden. Met de juiste trainer overstijgt de plezierige uitblinker zichzelf. Onderschat het opvoeden niet. Wie zaait zal oogsten: een gecultiveerde corgi zal zich volmaakt in jullie situatie en leefstijl inpassen. Lever je broddelwerk af met de opvoeding dan kun je de handzame hond danig verpesten: hij wordt bossy en bestiert het hele huishouden in plaats van andersom.
De
pittige Pembroke
De compacte baasgerichte Pembroke is zelfverzekerd, serieus en kloek, wat je afleest aan zijn vrijmoedige uitdrukking. Hij was in zijn werkzame Walesjaren vooral actief in de heuvels. Zijn lichaam en professionele bereidwilligheid om te werken zijn op zijn taak berekend. In Australië en Nieuw Zeeland worden de handzame honden thans gewaardeerd als veedrijver, in Nederland drijven ze recreatief schapen of hebben ze behendigheid als hobby. De corgi wordt gelinkt aan spitsen (zoals de Västgotäspets) van Vikingen en het Belgische schipperke. De Pembroke is geen schoothond - met getuttel ondermijn je jouw gezag - maar hij verkeert wel graag in gezelschap van zijn rechtvaardige leidinggevende.
De
komieke Cardigan
De evenwichtige Cardigan met de lager dragende vossenstaart kan qua aard variëren van zachtaardig tot cocky en van lui tot bedrijvig. Hij verrichte zijn arbeid in vroeger tijden tussen de koeien in het dal. Hij heeft gevoel voor humor en de vlegel past bij flegmatieke, goedlachse eigenaars die dat waarderen. Als de zelfstandige Cardigan die een vleugje jachtpassie kan vertonen (dit komt overeen met antecedent Dashond) weer eens een loopje met je neemt, is de term he’s pulling your leg hem op het lange lijf geschreven. Hij is geschikt voor vele takken van sport. Reuen staan te trappelen om de leiding over te nemen als de eigenaar verzaakt.
Sociaal
gedrag
De toegankelijke corgi is de ideale familiehond. Hij houdt van harmonie en is als thick as thieves (hecht) met zijn baas. Hij is absoluut mens- en (huis)diervriendelijk. Bezoek aan huis stelt hij op prijs mits het niet te druk is; dan nokt hij af naar een sanctuary, zijn toevluchtsoord. Kinderen die hem met respect behandelen ziet hij helemaal zitten, want hij is, ik citeer: ‘een geboren kindervriend’. Aan de opvoeders de taak om hun zonen en dochters te leren om de hond niet uit te dagen door bijvoorbeeld onverwachte speels bewegingen, springen of wild weg te rennen: dit triggert namelijk het heelen (het naar de hielen happen) en onzekerheid die zich uit in blafgedrag. Met meer honden binnen een gezin is gezelliger dan als eenling worden gehouden, maar ze amuseren zich ook kostelijk zonder anderen erbij.
Opvoeding
Met een corgi heb je de hoofdprijs te
pakken. Hij combineert beauty met brains. Met je corgi kan je klankborden: dat
is overleggen in woorden (jij) en lichaamstaal (hij). Een vriendelijk verzoek
wordt graag ingewilligd. Echter bij de opvoeding blijft het toverwoord:
consequent. Nou is dat bij elke hond zo, maar bij de corgi in het extreme. Zelfs
als je corgi een charme offensief begint, leg jij je soortelijk gewicht in de
schaal op een aardige en resolute manier. In
a nutshell betekent dit dat je geen enkele knieval maakt en de hond
corrigeert als dat nodig blijkt. Van de opgestelde regels wordt nimmer
afgeweken: ‘nee
is nee’ en ‘klaar is klaar’. Het werkt preventief tegen een gewiekste
corgi die bijvoorbeeld langzaam verkeer gaat opjagen, onderweg weidedieren gaat
drijven, of een corgi die voor de lol naar van alles en nog wat gaat blafferdeblaffen.
De
corgi is ontvankelijk voor heerlijkheden, wat je vernuftig kunt gebruiken als
aansporing tijdens de opleiding en om spelletjes doen. Hij is dol op eten en
als hij trek heeft, kan hij je strak blijven aankijken, net zolang tot hij jou
heeft gehypnotiseerd.
Corgi’s vertoeven graag buiten. Ze zien beweging als een uitdaging: zijwaartse bewegingen maken, haakse hoeken, omrollen of plat op de grond gaan als ontwijkende manoeuvre en gemakkelijk voortbewegen in ruige en rotsige landschappen (zoals in Wales) kan het gedrongen onderstel easy peasy aan. Ze bezitten een uitstekend uithoudingsvermogen en op urenlange (losloop)wandelingen is het zelfs geen spoiler (pretbederver): een abbreviation (afkorting) hoef je beslist niet te nemen. De korte Corgi pootjes kunnen flink vaart maken, soms moet je flink de pas erin zetten om ze bij te benen. Open water heeft zeker aantrekkingskracht, het hangt van de individuele corgi af of hij zwemt of pootje baadt. Omdat hij zich in elke situatie feilloos weet aan te passen kun je hem overal mee naar toe nemen, daarbij is de allrounder overal voor in. Zolang hij voldoende aandacht, uitloop en eten krijgt, hoor je hem niet klagen.
Gezondheid
en verzorging
Door selectieve screening van ouderdieren (op PRA en HD) en doordat de corgi niet wijd en zijd verbreid is - de liefhebbers houden hem graag binnen de eigen kring - is het ras best gezond. Hun lange chassis brengt wel eerder hernia en andere rugklachten met zich mee.
Verzorging
De corgi behoeft nauwelijks
maintenance. Ze verharen twee á drie keer per jaar, en als we verharen schrijven, bedoelen we ook echt verharen. Pas als de vlokken loslaten, mag je de rui
bespoedigen door de loszittende haren eruit te kammen. Zijn staart is bij
voorkeur van nature kort (bobtail), wordt een corgi geboren met een lange(re)
staart dan is het bij wet verboden deze te couperen.
De rechte Pembroke pels is van
middelmatige lengte en heeft een dichte ondervacht. Gangbare kleuren zijn:
beige, (donker)rood of sable met witte aftekening op benen, hals en bef of een
driekleur met zwarte of rode kop.
De Cardigan beharing is kort of middellange en van een harde structuur met een weerbestendige onderwol. De staart is bij voorkeur recht. Elke kleur, met of zonder witte aftekening is toegestaan, zolang wit niet overheerst.
De Welsh Corgi is royaal voorzien van belangenbehartigers: de Nederlandse Welsh Corgi Club www.welshcorgiclub.nl én de Welsh Cardigan Club Nederland www.wccn.nl