CHIHUAHUA

Groot in klein zijn (foto Nederlandse Chihuahuaclub.nl)

Pakweg 50 jaar geleden meldden Nederlandse kranten dat er een hond bestaat die zo klein is dat hij in een bierglas past. Dat sprak zo tot de verbeelding dat de Chihuahua gelijk een sensatie werd. Sindsdien schaften vele liefhebbers deze miniatuuruitgave van een hond aan. Door zijn hoge aaibaarheidsfactor en handige (meeneem)formaat is de best pittige Mexicano nog steeds in trek.

Herkomst en geschiedenis

De Chihuahua (FCI groep 9 sectie 6 gezelschapshonden) wordt beschouwd als de kleinste rashond ter wereld en draagt die naam omdat de hond in de Mexicaanse staat Chihuahua het meest voorkwam. De geschiedenis is ietwat vaag. Er zijn meerdere veronderstellingen zoals: dat de voorloper van de Chihuahua in het wild leefde en dat de Chihuahua een door de mens gefokte dwergsoort is die verwant is aan de heilige hond van de Azteken. Er zijn de meest bizarre verhalen in omloop zoals dat reuen werden vetgemest en gebruikt als offerdieren en dat ze bij formele gelegenheden zoals geboorte, huwelijk en begrafenis werden gegeten. Duidelijk is dat rond het einde van de 19e eeuw het ras werd ontdekt door Amerikaanse bezoekers. Zij kochten enkele hondjes van Indianen en gingen ze als huisdier houden. De Chihuahua raakte steeds populairder. Waren de eerste Chihuahua's nog kortharig, na verloop van enkele decennia ontstond door het inkruisen van langharige dwergsoorten de langharige variëteit.

Karakter

Klein van omvang, groot in karakter, dat is de Chihuahua ten voeten uit. Ze willen groter lijken door hun lengte compenseren door (luidruchtig) blijk te geven van hun aanwezigheid. Bang uitgevallen zijn de meeste kleintjes sowieso niet. Tegen andere honden kunnen ze behoorlijk pinnig doen. Jegens vreemde soortgenoten kan de Chihuahua zich zelfs provocerend gedragen. De grootte wordt niet uitgedrukt in hoogtematen maar in gewicht. Ondanks dat geringe gewicht (0,5 - 3 kg) zijn ze stevig van bouw. Een strubbeling met een grotere hond kan begrijpelijkerwijs tot zeer gevaarlijke situaties leiden. Hoe ze zich met soortgenoten gedragen, ligt voornamelijk aan de manier van opvoeden en socialiseren. Als eigenschappen heeft de eenkennige Chihuahua op zijn cv staan: alert, schrander, nieuwsgierig, aanhankelijk, (over)moedig en waaks. Het is zeer aanhankelijk, bezitterig, gevoelig (en claimerig) schoothondje dat aangehaald en vertroeteld wil worden. En dat mag die eigenaar heel lang volhouden want Chihuahua's met stamboom hebben een uitzonderlijk hoge levensverwachting. 

Sociaal gedrag

Zonder te willen generaliseren: de Chihuahua is een dameshondje. Incidenteel zal men er een man mee tegenkomen. Bijvoorbeeld als zijn shoppende vrouw haar handen vol heeft, en manlief buiten voor de winkel met het hondje naast zich, geduldig wacht. Dat voelt zich voor een keertje een hele kerel. Het is een hardnekkig cliché dat de Chihuahua geen recht doet, want hij is uitstekend geschikt voor verzorgende personen die graag hun hondje overal mee naar toe willen nemen, hondenliefhebbers die niet ondersteboven getrokken willen worden, zelfredzame rolstoelers, baasjes die door omstandigheden veel thuis zijn, flat- of appartementbewoners. De Chihuahua maakt de aanschafreden niet uit, hij wil bovenal dat u veel tijd aan hem besteedt. Soortgenootjes in een huishouden vindt hij gezellig. Men kan hem leren alleen thuis te blijven, hij zal dan veelal slapend de tijd doorbrengen. Bij voorkeur trekt hij zich dan terug in zijn eigen hondenhuisje: een ‘poezenmandje’ met overkapping voorzien van een poezelig dekentje.

Het minihondje is taai, maar kwetsbaar. Uw huis, tuin of balkon moeten Chihuahuaproof gemaakt worden. Wen u eraan om altijd te kijken waar u loopt of waar u gaat zitten. Veel ongelukken met Chihuahua’s gebeuren in en rondom het huis. Onachtzaamheid bij het verzetten van een stoelpoot, of de hond die van een voor hem grote hoogte afspringt (bijvoorbeeld van de vensterbank waar de zonaanbidder graag vertoeft) kan tragische gevolgen hebben. Om dezelfde veiligheidsredenen moet u ook uw tuin potdicht afsluiten. Let er op dat in de omheining geen kleine openingen zitten, waardoor een Chihuahua kan ontsnappen, verloren raken of verongelukken.

De Chihuahua is geen speelgoed voor (kleine) kinderen. Hij heeft moeite met hun onvoorspelbaar gedrag en de drukte. Men kan hem eenvoudig per ongeluk pijn doen of verwonden. Leer grotere kinderen om niet te ruw met het hondje te zijn en hem niet uit hun armen te laten vallen. Zelf zijn de meeste Chihuahua’s hun hele leven verknocht aan hun tegen vernielzucht bestand piepbeestje.

De Chihuahua is bijzonder waaks, slaat indien u dat (onbewust) toestaat zonder aanwijsbare aanleiding aan. Ten opzichte van vreemden kan hij zijn sympathie of antipathie duidelijk laten blijken. Zijn geliefde eigenaar zal hij willen verdedigen. Dit beschermende gedrag wordt vaak aangezien voor agressie.

Er bestaat geen wezenlijk verschil in het gedrag van een reutje of teefje. Het enige verschil is dat reutjes de neiging kunnen hebben om hun acte de présénce vergezeld te laten gaan door binnenskamers een vlaggetje achter te laten. Het contrast bij de naamgeving is wél opvallend. Teefjes hebben hoofdzakelijk snoezige roepnamen of een afgeleide van parfum- of designmerken. Reutjes heten cool naar celebrities of seriehelden.

Opvoeding en beweging

De Chihuahuapup is een ongeslepen diamant. Het kleinood heeft een consequente opvoeding en begeleiding nodig. Corrigeren doet u enkel met uw stem. Waak ervoor dat uw Chihuahua slechte gewoonten aanleert. Sta keffen en bijten vanaf begin af aan niet toe. Maak uw Chihuahua thuis ook zindelijk, leer hem respect te hebben voor uw domein. Als het onderdeurtje eenmaal begrijpt wat er van hem wordt verwacht, zal hij zich als een modelhond gedragen. Socialiseren met andere honden is van levensbelang. Onopgevoed kan hij tijdens een wandeling ten strijde trekken. Zijn uitdagende gedrag kan zomaar verkeerde reacties uitlokken bij grotere honden. Vanwege die overmoedigheid moet u uw hond tegen zichzelf in bescherming nemen. Dat hoeven geeneens bijtende honden te zijn. Omverlopen of lomp ravotten kan al desastreuze gevolgen hebben. De neiging om uw kwetsbare minihondje op te tillen is heel begrijpelijk. De mogelijkheid bestaat dat u door het hondje in uw armen te nemen, uw lieveling tot prooi bombardeert en voor uzelf een onveilige situatie bewerkstelligt, indien de andere hond wil toehappen. Echter … de combinatie kleine hond/grote hond heeft al vaker tot een fatale afloop geleid. De Chihuahua kan alleen al gewond raken door schudden, erop te gaan staan of er tegen te stoten. Dus wanneer uw kleintje zich opvliegend of juist doodsbang uit, dan kunt u hem onder uw jas of poncho, of in uw tas laten ‘verdwijnen’ om hem zodoende te beschermen. De beide honden hebben op die manier geen oogcontact meer, waardoor de dreiging hopelijk afneemt.

De Chihuahua is een loopgraag hondje met een opvallende jachtpassie. Voor fikse wandelingen draait hij zijn poot niet om; die pootjes zitten niet zomaar onder zijn lijfje! Toch geeft hij de voorkeur aan frequenter korter uitgaan om uitgebreid te snuffelen, een nietig plasje te plegen of een onbeduidend drolletje te draaien. Leer uw hond van pup af aan te lopen aan een riempje, want loslopen tijdens een wandeling is zelden een optie. Hij heeft weinig gevoel voor verkeer en het krieltje kan zich op de gekste plaatsen verstoppen waar hij moeilijk te vinden kan zijn.

Door zijn geringe afmeting koelt de Chihuahua snel af. Dolt hij in de sneeuw, dan mag dit vanwege bevriezingsverschijnselen niet te lang duren. Zorg bovendien dat hij bezig en warm blijft. Bij koud en vochtig weer kunt u zijn lichaamstemperatuur op peil houden door hem aan te kleden. (Functionele) kleertjes zijn er te kust en te keur.

Vacht en verzorging

Er bestaan twee variëteiten Chihuahua's: de lang- en kortharige. Beiden zijn onderhoudsvriendelijk, wel verdient de bevedering van de oren aandacht om klitten te voorkomen. De kortharige heeft een glanzende, glad liggende zachte vacht. De langharige heeft fij, zacht haar met een forse kraag ronde de nek. Het lange haar kan steil of licht golvende zijn en bereikt zijn lengte pas rond de leeftijd van 1,5 to 2,5 jaar. Het is normaal dat de Chihuahua het hele jaar door wat vacht verliest. De dikke wintervacht ruit als het warmer wordt. De vachtkleuren variëren van crème, zwart, blauw, rood, lavendel, mokka, smoke of graankleurig met of zonder donkere en witte aftekeningen. alle kleuren zijn in alle mogelijke schakeringen en combinaties toegestaan, met uitzondering van de kleur merle.

Voeding

De voorkeur geniet een volledig voer. Gaat u zelf aan de slag dan kunt u zomaar een verwend etertje krijgen. De Chihuahua vertoont soms een onder- of overbeet, waarbij de onder- en bovenkaak niet goed op elkaar aansluiten. Het gebit is gevoelig voor tandplak. Wissel daarom kleine brokjes van een volledig voer eventueel af met een kant-en-klaar volledige ‘natte’ voeding. Zo nu en dan belonen met een lekkertje moet kunnen. Het motortje van de Chihuahua draait immers relatief sneller (dus een hoger brandstofverbruik) dan bij de grotere hondenrassen. Houd bij (buik)klachten de vochtbalans op peil.

Ziekten

De huidaandoening pyotraumatische dermatitis komt voor bij een dichte pluizige vacht. Als de huid op een bepaalde plek geïrriteerd is en het hondje krijgt de kans om daar te likken en te krabben dan kan een zogenaamde hotspot ontstaan.

Patella luxatie is een van de meest voorkomende orthopedische aandoeningen: het van de plaats schieten van de knieschijf, waarbij deze naast het gootje kan komen te liggen waar hij normaal in hoort te zitten. Het vaakst komt de incidentele (habituele) vorm voor, waarbij de knieschijf naar binnen schiet. Men onderscheidt verschil in ernst (graad) en richting waarin de knieschijf zich verplaatst. Afhankelijk van die mate wordt vastgesteld of er sprake is van overgangsklasse dan wel graad 1 t/m 4. Bij de laatste is er sprake van een voortdurende verplaatsing van de knieschijf waarbij deze niet eens meer op zijn plaats te krijgen is.

Omgekeerde ademhaling

Een soort hoesten dat regelmatig voorkomt bij dit ras is niets om u zorgen over te maken. Het snel en kort inademen door de neus kan ontstaan door irritatie van de keel door opwinding of trekken aan het riempje. U kunt uw hondje helpen door hem te laten slikken. Dit kunt u opwekken door eventjes uw vingers voor zijn neusgaatjes te houden of hem aan zijn keel te kriebelen.

Tranende ogen

Als het traanvocht niet door de traankanaaltjes kan wegvloeien maar zijn weg via de buitenkant van het oog zoekt, ziet men vaak bruine strepen vanuit de binnenste ooghoek schuin naar beneden zitten. Tranen kan ook worden veroorzaakt doordat de grote Chihuahua-ogen sneller geïrriteerd worden door weer en wind, stofjes en vuil. Gezien zijn geringe schofthoogte kunnen de oogjes gemakkelijk beschadigd worden door de natuurlijke begroeiing. Door de omgeving van de oogjes dagelijks te reinigen met een zachte tissue houdt u de vacht schoon.

Entropion, het naar binnen krullen van de oogleden waardoor de wimpers de oogbol irriteren, komt bij dit ras voor. Het kan verholpen worden door middel van een operatie.