Huishonden laven zich aan de drinkbak, slurpen regenwater in de tuin en lebberen onderweg met smaak uit een sloot. Verwende viervoeters van bekende sterren pimpelen bubbels uit een flesje. Kluifje informeert over de inwendige waterhuishouding en drinkpatronen van honden.
Waterverbruik
Hoeveel water drinkt een hond gemiddeld per dag? De
richtlijn voor wateropname per dag is circa 50 ml water per kg lichaamsgewicht,
met een marge voor extremen in grootte (mini of XXXL). Vocht haalt de hond uit
de met kraanwater gevulde waterbak of een natuurlijke bron, uit natte voeding, en
groenten en fruit. Overmatig water wegklokken, gebeurt door onder andere: de
temperatuur -
uitdroging van de slijmvliezen door een warmtebron zoals de brandende haard of
loeiende verwarming binnenshuis of in de auto, de hete zon, een warme omgeving,
hijgen bij inspanning, een zogende teef, suikerziekte, hoge bloeddruk,
baarmoeder- of blaasontsteking, medicijnen (zoals Prednisolon), zoute voeding,
sterk gekruid eten en zoete koekjes. Honden die veel urineren of diarree
hebben, raken gedehydrateerd. Gevolg: ze worden dorstig. Het verloren gegane
vocht wordt gecompenseerd door H2O in te nemen. Drinkt je hond voortdurend veel
zonder schijnbaar aanwijsbare aanleiding, haal dan niet gelijk de waterbak weg;
dit vanwege uitdrogingsgevaar. Achterhaal eerst de oorzaak en los deze (samen
met de dierenarts) op.
Waarom wordt een hond ziek van excessieve wateropname?
Ongemerkt
kan een hond buitensporig zoet water binnenkrijgen. Denk hierbij aan opname
tijdens het zwemmen, een apporte uit het water halen, spelen met de tuinslang,
happen naar een spuitende fontein, snorkelen in een teiltje enzovoorts. Gezonde
honden die uit gewoonte zuipen, moeten matigen. Breng hem bij zich te
beheersen, door bijvoorbeeld aan te geven 'genoeg', of neem een kleinere maat
drinkbak die je geregeld bijvult.
Net als bij mensen kan een hond behoorlijk ziek worden door watervergiftiging. Het lichaam krijgt meer water binnen dan dat het verwerken kan. Er komt een proces op gang (organen raken in de war, de elektrolytenverhouding raakt verstoord, het bloed en lichaamseigen stoffen worden verdund waardoor er een tekort aan natrium ontstaat) waarbij water uit de lichaamscellen onttrokken wordt. Lichaamscellen beginnen te zwellen en een hond (en ook een mens) droogt in rap tempo uit. Daarmee ontstaat een levensbedreigende situatie. Voortvloeisel: misselijkheid, braken en/of overmatig kwijlen, sloomheid, coördinatieverlies (wankele gang), opgezette buik, bleke slijmvliezen, sloomheid, verwijde pupillen en tot slot ademhalingsproblemen, bewusteloosheid en coma. Vertoont de hond meerdere van deze symptomen dan rest er slechts één ding: met spoed naar de dierenarts. Door het zoutgehalte in het bloed te meten, kan deze de diagnose overdosis stellen en adequaat handelen.
Waarom moet
er vers water klaar staan bij een brokkendieet?
Natvoer en versvoer bevatten flink wat vocht. Uit droge, geperste of geëxtrudeerde brokken is het water grotendeels onttrokken. Logisch dat een hond die brokken heeft gegeten dorst krijgt én bij moet tanken: de droge substantie wil zich in de maag namelijk volzuigen met vocht. De droge stof vermengt zich met water en krijgt zo zijn oorspronkelijk volume terug.
Waarom prefereren honden
regenwater?
De hond loopt met een rotvaart de gevulde waterbak voorbij om zijn dorst met regenwater te lessen. Je kent het vast, maar weet je ook waarom? Volgens het WML (Water Maatschappij Limburg) is daar geen onderzoek naar gedaan. Misschien trekt de hond naar een natuurlijke bron om zich nog een beetje wolf te voelen. Het meest voor de hand liggend is echter de smaakbeleving. Het reukzintuig van een hond is zeer sterk ontwikkeld. Voorbeelden: binnengedrongen reuk in het plastic van zijn drinkbak, de waterbak die een residu van afwasmiddel bevat, of juist niet goed is schoongemaakt. Gezuiverd leidingwater bevat een te verwaarlozen percentage kalk (varieert per gebied) dat wel de smaak beïnvloedt; kraanwater is harder dan regenwater dat zuriger is. De waterbak in de keuken is op kamertemperatuur, buiten schommelt de temperatuur al naar gelang het weer. Het voordeel van leidingwater is dat je er op kunt vertrouwen dat er zich geen bacteriën of ziekteverwekkers in bevinden. Ondanks dat regen vervuilende stoffen kan bevatten, mag je hond van vers gevallen regenwater (in een 'schone' omgeving) slobberen. Let wel op of de regenpoel niet besmet is met ontlasting of urine, bestrijdingsmiddelen, chemicaliën of mest. Neem op lange tochten, bij hitte of wanneer je van te voren weet dat je nergens schoon natuurwater tegenkomt een gevuld drinkwaterflesje mee.
De kwaliteit van
natuurwater
Filmachtige laagjes op of kleuring van het water kunnen duiden op bacterievorming. Helder of troebel water zegt niets over de betrouwbaarheid van het water. Riskante chemicaliën bijvoorbeeld laten water zuiver ogen, terwijl modder onschuldig drabbig water verdacht maakt. Jij hebt je net als ik vast al menigmaal afgevraagd waar de olie die op poeltjes en kuiltjes in natuurgebieden drijft vandaan komt. Ik hield er in ieder geval de honden altijd verre van. Was de door de bossen scheurende pick-uptruck van de boswachter de boosdoener of motorcrossers wellicht? De oorzaak bleek iets genuanceerder, nadat ik bij Stichting Natuurmomenten had geïnformeerd. Olievervuiling middenin de natuur is meestal loos alarm. Het vliesje op het water is geen olie, maar afkomstig van bacteriën die ijzer afbreken. Je ziet het vaak in gebieden met kwelwater - kwelwater is ijzer bevattend water dat uit de aarde opborrelt. Bij twijfel bestaat er een handig testje. Steek een stokje of je vinger in het water. Bij olievervuiling vloeit het vlies snel dicht, bij ijzerbrekende bacteriën blijft het open staan.
Waarom mag een hond geen
alcohol?
Een hond is sneller dronken dan een mens die het tigvoudige lichaamsgewicht van een hond heeft. Het promillage in het bloed na een glaasje alcohol is al gauw 1 promille. Ter vergelijking: bij een mens tref je na twee glazen 0,5 promille aan in het bloed. Alcoholeffecten: diarree, braken, ademhalingsproblemen of een coma. In eerste instantie doen zich onzichtbare problemen voor: beschadiging van de hersenen, hartproblemen en uitdroging. Eigenaars willen hun angstige hond nog weleens een 'onschuldig' advocaatje om slaperig van te worden, geven. Gevaarlijk, want een zogenaamd dutje kan uitmonden in een black-out. Om de alcohol uit het bloed af te voeren moet de lever harder aan de slag. Gebleken is dat leverbeschadiging bij honden heftiger optreedt dan bij de mens. Iets te vieren? Samen toosten, doe je zo: de hond krijgt een bakje water, zijn mens heft het glas.
Waarom is (zout)
zeewater gevaarlijk voor honden?
Zeewater drinken zullen de meeste honden na de eerste gulzige slok achterwege laten. Toch kan een hond door in de golven happen, door met de 'inlaadklep' open tijdens het zwemmen, of door telkens na een duik genomen te hebben de vacht schoon te likken, stiekem te veel zeewater en dus zout binnenkrijgen. Zilt water onttrekt vocht uit het lichaam: terwijl je drinkt, droog je uit. Door het binnengekregen zeewater raakt de waterhuishouding ontregeld en de zoutbalans verstoord. Gevolg: de hond voelt zich hondsberoerd. Het zout veroorzaakt irritatie aan het maag-darmkanaal met als gevolg braken en diarree en zich over het algemeen een dagje beroerd voelen. Soms moet een hond zo excessief braken dat de dierenarts er aan te pas moet komen. Honden kunnen overlijden aan watervergiftiging.
Vochtinname
Drinken doe je met mate. Het
vochtgehalte houdt een hond op peil door verdeeld over de dag in etappes water
in te nemen. Natte voeding, brokjes wellen in lauw water, zelf getrokken
zoutloze (kippen)bouillon, water aanlengen met een smaakje, of een
waterfonteintje kunnen een oplossing zijn om honden die te weinig vocht
binnenkrijgen (denk ook aan de hond als patiënt) aan het drinken te krijgen.
Worstwater, bouillon in glas of van blokjes is bremzout en dus ongezond voor de
hond. Tijdens rennen en na overmatige inspanning met mate slokjes water innemen
of even wachten met drinken. Een koude plens (ijs)water in de buik kan net als
sneeuw happen of ijsjes eten een ontsteking in het maag-darmkanaal veroorzaken.