Rhodesian Ridgeback afgekort als RR. Foto: Raad van Beheer
Wie tijdens een bezoek aan Zuid-Afrika de inheemse Rhodesian Ridgeback ‘in het wild’ tegenkomt, raakt compleet in de ban van deze rijzige gespierde jachthond. En trekt het symmetrisch silhouet het leeuwendeel van de toekomstige hondenbezitters nog niet over de streep, dan is het wel de enige opsmuk die zijn uiterlijk verder nodig heeft: de pronkrug, het visitekaartje van de Rhodesian Ridgeback. Eenmaal thuis blijkt de vakantieliefde een blijvertje. Steeds vaker duikt de mooie stoutmoedige licht- tot roodbruine Rhodesian Ridgeback in Nederland en omstreken op.
Herkomst en
geschiedenis
In ongetemd Afrika van de 19e eeuw hadden pioniers een metgezel nodig die moest brilleren in waken, beschermen en jagen. Uit de inheemse Hottentothond en honden van de 16de eeuwse Europese kolonisten kweekte men door selectie op kracht, moed, uithoudingsvermogen, snelheid en hittetolerantie een zeer wendbare lopende hond die zelfs voor leeuwen niet opzij gaat. De Afrikanen noemen hem vanwege zijn bekwaamheid om leeuwen lastig te vallen (ze blijven ze bestoken met strategische aanvallen om ze richting schietafstand van de jager te lokken) daarom: Leeuwhond. De andere term ‘Pronkrug’ is afgeleid van de onmiskenbare kam of pronk die zich op hun rug bevindt. Deze ridge is een smalle strook haren die tegen de groeirichting van de vacht ingaat. De standaard van het ras werd opgesteld bij de oprichting van de Rhodesian Ridgebackclub van Bulawayo in 1922. Wij kennen hem onder de Engelse benaming van Rhodesian Ridgeback uit de FCI standaard groep 6 Lopende honden, zweethonden, en verwante rassen.
Karakter
De RR is een eigenzinnige hond voor gevorderden. Een fysiek sterke, bijzonder intelligente, sensitieve en onafhankelijke hond die ontwikkeld is om zelfstandig te opereren. Hij is een individualist die zo zijn eigen kijk op bepaalde zaken heeft. Hij kijkt u niet constant aan of hij u ergens mee plezieren kan. Als een eigenaar wel in die veronderstelling is, dan doet de RR dit veelal om te kijken of er bij u iets te halen valt. Hij zit niet zomaar op een knuffel te wachten. Hij is arrogant als het hem uitkomt en kan u zomaar letterlijk de rug toekeren of zijn lange kop van u afwenden. Hij heeft een sterke wil waardoor hij niet zomaar klakkeloos commando’s opvolgt. Is hij bijvoorbeeld tijdens trainingen een andere mening toegedaan dan zijn baas, en kan deze hem onvoldoende overtuigen van het nut van een oefening, dan trekt hij zijn eigen plan. De RR is zijn baas toegenegen en verwacht dat hun onderlinge relatie is gestoeld op beste vrienden van elkaar zijn. De verhouding ‘onderdaan - bevelhebber’ past hem niet. De enige juiste manier om de RR goed te laten functioneren is om respect van hem te krijgen op basis van wederzijds vertrouwen, door rechtvaardig te handelen en consequent te zijn door de hond kort te houden. Een bewuste doorwinterde RR eigenaar beschrijft het heel treffend: ‘Vergeleken met andere waak- en werkhonden kun je het als volgt schetsen: Een willekeurige hond heb je aan een touw, een RR aan een elastiek. Hij zal die elasticiteit altijd blijven gebruiken om te kijken hoeveel rek er precies in zijn eigenaar zit.’ Een passende opvoeding vraagt nogal wat kennis, tactiek en energie. Daardoor haken helaas met enige regelmaat eigenaars af waardoor het potentieel RR’s als herplaatsing toeneemt.
Sociaal gedrag
De aard van de RR is
vriendelijk en evenwichtig. Mits onder goede begeleiding opgevoed is hij uitstekend
gehoorzaam en toegewijd aan zijn mens. Slechte socialisatie, harde aanpak en
eenzaamheid kunnen deze hond blijvend geestelijke schade toebrengen. Tegenover
onbekenden kan hij weinig interesse tonen, zich zelfs afstandelijk gedragen. Gemiddeld
genomen zal hij zich niet met vreemde honden bemoeien, ze negeren niet of ze met
waardigheid en enige reserve betreden. Sommigen zien het voor verwaandheid aan,
maar het kan ook verlegenheid zijn. Territoriale reuen kunnen in hun eigen revier in
de natuur zelf initiatief ontplooien door temperamentvol op een indringer af te
stormen. Kort voor de ander zal hij plots afremmen om deze niet totaal te
overrompelen.
Zit uw Afrikaan in zijn vel dan kan hij tussen zijn dagelijkse dosis beweging door, urenlang heerlijk op uw bankstel nagenieten. Gezien zijn afkomst kunt u uw zonaanbidder tijdens koude geen groter plezier doen dan een brandende open haar waar hij zo dicht mogelijk tegenaan zal willen liggen. Een terdege afgesloten tuin voorzien van een solide hekwerk ter hoogte van minimaal anderhalve meter is een must om de nieuwsgierige en inventieve Rhodesian Ridgeback te beletten zelfstandig op onderzoek te laten gaan buiten zijn eigen terrein.
Opvoeding en
beweging
Het rijpingsproces duurt bij de RR duurt langer dan bij andere hondenrassen. Ongeveer tot zijn derde levensjaar blijft hij puberaal; waarbij men op kan merken dat de dames zich eerder volwassen gedragen dan de heren. Direct na aanschaf vangt men al aan met het opvoeden van de pup. In fysiek opzicht dient u er rekening mee te houden dat uw jonge RR zal uitgroeien tot een fors exemplaar van 60 – 70 schofthoogte en met een gewicht tussen de 35 en 50 kilo. Uw naturel overwicht op de hond zult u voor die tijd bereikt moeten hebben. Een RR eigenaar kan zich niet permitteren om te stoppen met opvoeden. Volg na de puppycursus verdere trainingen op basis van begeleiden en belonen. Coachen en sturen zult u voortdurend moeten blijven doen omdat de RR u zal blijven testen. Verzaakt u in uw leidinggevende functie, dan neemt hij met grote stelligheid het heft in eigen handen. Als baas die zijn soorteigen gedrag respecteert heeft u een fantastische vriend aan uw zijde.
De RR is een hond met souplesse die veel beweging nodig heeft om zijn energie kwijt te raken. Daarnaast is mentale afleiding door middel van zinvol tijdverdrijf en bezigheden zoals zinnige (zelf)belonende spelletjes onontbeerlijk. Minstens twee uitgebreide wandelingen van minimaal een uur, (en bijvoorbeeld langs de fiets lopen) voorkomen dat hij zich verveelt en uw meubilair of tuinplanten sloopt. Een ervaren persoon kan een roedeltje beheren; op die manier kunnen de honden elkaar onderling bezighouden. De RR is een ondernemende kameraad om mee de natuur in te trekken. Hij heeft het vermogen om alles wat op vier poten staat terug te jagen naar zijn begeleider. Een gehoorzame RR zal tijdens het loslopen in de natuur redelijk in de buurt van zijn eigenaar blijven. Voorzichtigheid is geboden met gebieden waar zich wild ophoudt omdat de RR zowel op geur als op zicht jaagt. Leer de hond op u te blijven letten zonder hem het idee te geven dat u hem toch wel in de gaten houdt. Een ertussenuit knijpende RR komt weer terug, en indien zijn zoektocht succesvol was: met voor zich uit rennend wild. NB In Nederland waar legale hondenlosloopgebieden schaars zijn, hebben passionele jagers het moeilijk.
Gezinshond
De vraag of de Rhodesian Ridgeback geschikt is om bij jonge kinderen in huis te nemen kan bevestigend worden beantwoord, hoewel veel afhangt van hoe u de kinderen opvoedt. Er zijn wel spelregels waar u op zou moeten letten. Bedenk dat niet alle honden even moeiteloos met kinderen omgaan en niet alle kinderen voorbeeldig met honden zijn. Gaat er iets mis dan ligt dit aan u, en niet aan het kind of de hond. U bent verantwoordelijk om uw kind(eren) respect bij te brengen voor de hond, zodat er geen confronterende situaties kunnen ontstaan. Besef dat kinderen de lichaamstaal van een hond (nog) niet zullen begrijpen en dus de gegeven waarschuwingen voorafgaande aan een verdedigende beet, niet herkennen.
Gezondheid en
verzorging
De RR heeft een dunne, snel beschadigende huid die gevoelig is
voor allerhande huidaandoeningen. Er is niet zelden sprake van seizoengebonden huidafwijkingen
zoals kale, (donkere) plekken die zich met name tijdens een winters seizoen
manifesteren. Het vermoeden rijst dat dit vervelende euvel te wijten is aan
gebrek aan zonlicht.
De enige erfelijke aandoening die bij de RR regelmatig voorkomt,
is de Ridgeback ‘cyste’. De wetenschappelijke term hiervoor is: Dermoid Sinus
(DS). Dermoid sinussen zijn vernauwingen lijkend op kanaaltjes die worden
veroorzaakt door een defect van de huid. Zij beginnen aan het huidoppervlak en
dringen verder door tot in de spieren en soms tot in het ruggenmerg. Zijn
bevinden zich op de centrale lijn van de nek en het kruis: vooraan of achteraan
het gedeelte dat ingenomen wordt door de ridge.
Qua
voeding lijkt de RR een makkie. Hij is een gulzige alleseter. Het nadeel hiervan
is dat hij altijd op zoek gaat naar eten zowel onderweg (verse prooi) en thuis
(uw maaltijd). U hoeft uw rug maar te draaien en … De intelligente RR heeft een
uitstekend probleemoplossend vermogen, hetgeen hem helpt om ongeoorloofd aan
voedsel te komen. Hij is de ongekroonde Houdini onder de hapjesstelers en
slotenmakers. Omdat hij altijd zo hongerig lijkt, is naast beweging, het
afstemmen van de juiste hoeveelheid voer de beste manier om hem slank te
houden.