Tussen de bedrijven door is de snaakse waakse Cairn Terrier on guard op de speciaal voor dit doel verbrede vensterbank. Behendig laverend tussen een kordon metershoge op wacht staande cactussen worden voorbijgangers nauwlettend in de gaten gehouden. Verdachte sujetten worden uitgekeft, naar bekenden wordt gezwaaistaart. En de buurkater? Die waagt zich na slechts één aanmaning niet meer langs het raam en loopt liever een straatje om.
Herkomst
en geschiedenis
De uitvalsbasis van de Cairn Terrier is Schotland waar de jachtterrier sinds 1600 bekend is. Landheren en jachtopzieners hielden een community Cairns Terriers in huis(!) voor de jacht op onder andere vos, das, otter en wezel. De aardhonden jaagden behendig op kleinwild in cairns - (graf)heuvels van opgeworpen stenen. Eeuwen later, begin 1900, verscheen de Cairn Terrier op tentoonstellingen en ging hij de boel opvrolijken in the kingdom of stiff upper lips, umbrella’s, high teas, en good manners (beleefde manieren). Het no-nonsense brutaaltje met het guitige snuitje kreeg een verdiend plekje toebedeeld in FCI groep 3 Terriers sectie 2 FCI nummer 4.
Karakter
Bij het beweeglijke breezy (opgewekte) beestje spreek je eerder van temperament. De Cairn Terrier heeft pit en pizzazz. Kerncompetenties: vrolijk, onbevreesd, oplettend, eigenwijs, sluw, zelfbewust en sportief. De levendige Lassies zijn meer dan eens vinnige kattenkopjes. De meer toegenegen laddies met hun dikkere vacht eigengereide decent geklede gentlemen. Veelzeggende termen als naughty by nature (ondeugend van aard), waggish (schalks), witty (geestig), en charming (innemend) zitten in het DNA van de nosy (bemoeial) wervelwind. Met een Cairn Terrier zal je leven allesbehalve monotoon zijn: ze zien overal de lol van in. Niets wat er om hem heen gebeurt, ontgaat het oplettende duveltje-uit-een-doosje.
Sociaal
gedrag
Cairn Terriers houden van leven
in de brouwerij. Samen bezig zijn: de hond haalt de post uit de brievenbus, jij
slaat de krant open, hij zit met zijn gat op het katern dat je lezen wil. Jij
schoffelt in de tuin, hij graaft. Jij kokkerelt, de hond proeft. Het spreekt
voor zich dat je jouw kleine kabouter niet uit zijn voegen laat groeien.
Cairn Terriers passen prima in een druk (hond- en) kinderrijk gezin, mits ze niet als toy worden misbruikt. Het zijn kindervriendjes voor kids in de leeftijd vanaf 10 jaar. De Cairn Terrier treedt graag op de voorgrond. Enig verwend kind van ouders die veel met haar samen doen, haar bij de dagelijkse bezigheden betrekken, is absoluut een optie. Ik krijg zwaar de indruk dat kinderloze echtparen smelten bij het ras: de hond voegt zich en laat zich bijvoorbeeld als een baby op de arm sjouwen welgevallen. Zelfstandig als ze zijn, kunnen ze prima wat uurtjes thuis achterblijven om je domein te bewaken. Grote mensenbezoek, liefst met wat lekkers, is reden voor een jump for joy (vreugdesprongetje), trots je speelgoed tonen en dansjes op de achterpoten doen. Huisdieren horen bij de inboedel. Mollen, muizen, vogels en katten worden vol verve verjaagd. In de tuin wordt gemuisd en gegraven, maar zelden wordt er wat gevangen. De Cairn Terrier is geen hond die als hij een soortgenoot spot aan moeders skirt of vaders kilt blijft hangen. Tijdens wandelingen kan de speedy fellow plankgas geven om een tegemoet tredende (onbekende) hond onbehouwen op te jagen. Kort bitchy brommen, behoort tot overrompelings- en bluftechnieken.
Opvoeding
en beweging
Het vertederende
handenbindertje houdt van een vastgesteld vol programma. De kwiekerd hoopt dat
je vaste tijden aanhoudt voor graag geziene rituelen. Een Cairn Terrier, hoe
schattig ook, behoort tot de weerbarstige soort. Gedecideerd opgevoed, wordt
het een heerlijk hondje vol onzin. Dat
houdt in dat je als baas best een strenge kostschoolopvoeding mag geven.
Grenzen aangeven met oog voor zijn inborst, en je fair en honest opstellen
voorkomen een dwingeland. Je laten inpakken door keffen en grommen (ook al
lijkt het spel) is af te raden, voor je het weet woefwaft je doggie de hele
buurt bij elkaar en wordt je overvleugeld. De reutjes zijn bij dit ras
doorgaans aanhankelijker dan de ‘dominante’ tantes. Iron ladies regeer je met strakkere hand.
Als pup kunnen ze door eentonigheid
destructief zijn met als vrolijke note
dat ze hun eigen speelgoed zelden vernielen. Cairn Terriers zijn nooit te beroerd om
een gratis peepshow weg te geven. Het is geen interessantdoenerij: voor een
jachthond is het onnatuurlijk dat een prooi (de pluche knuffel met piep) na tig
dodelijk beten nog steeds niet het loodje heeft gelegd. Interactieve spelletjes
zoals ‘opzettelijk de tennisbal onder de bank laten rollen’ of ‘expres het
speeltje oneindig van de bank kieperen’ zijn bedoeld om de baas op de knieën te
krijgen. Mocht de baas dit niet begrijpen dan miemelt de Cairn Terrier net zo
lang tot de penny valt.
Is aan alle voorwaarden voldaan dan kan de Cairn Terrier met dichte luiken in de relaxstand genieten of simpelweg gelukkig als een frog voor zich uit liggen staren. En zou je pinkogende boefje stiekem nieuwe streken aan het beramen zijn?
Beweging
Volwassen Cairn Terriers vragen om beweging - de dagelijkse portie meet je af aan de rust en tevredenheid die ze thuis uitstralen. Ze zijn gehard en hun borstelige vacht is aangepast op zowat alle weersomstandigheden. Schotland kent een gematigd zeeklimaat met relatief milde winters, redelijk warme zomers en gedurende het hele jaar neerslag. Een hold-on-to-your-hatwandeling, flaneren in lentegeurtjes, slenteren in de zomer of dabben in winterse omstandigheden: de dartele Cairn Terrier gaat met je mee. Het transportmiddel mag de benenwagen zijn, de auto, het openbaar vervoer, of prominent in het mandje op de fiets. Ze kunnen flink vaart maken. Die sprintjes passen bij sporten als flyball en agility. Los laten lopen in hun kenmerkende vrije vloeiende pas doen verstandige begeleiders alleen bij betrouwbare exemplaren, want luisteren op de vingerknip daar moeten ze toevallig wel oren naar hebben.
Gezondheid
Door het gehanteerde preventiebeleid van
de rasvereniging lijkt het alsof de terrier een de hele waslijst aan kwalen kent,
maar het is een ‘cairngezond’ ras dat goed is voor een langlopend hondenleven van
15 plus. Erfelijke ziekten aantreffen is eerder een uitzondering. We sommen de
voornaamste op. Al meer dan 25 jaar worden Cairn Terriers pups getest op portosystemische shunt (levershunt is
een aangeboren dodelijke ziekte), waardoor het percentage de laatste jaren
stabiel ligt op 0,4%. Een voordeel is dat pups met een goede uitslag de
erfelijke ziekte naderhand niet meer ontwikkelen. De Ziekte van Calve Legg Perthes is een ontwikkelingsstoornis bij
jonge honden van 6-9 maanden waarbij de bloedtoevoer naar de heupkop wordt gestoord:
erfelijke en omgevingsfactoren spelen hierbij een rol. Gedoseerd bewegen en
overbelasting van de poten vermijden. Volledig herstel van de ziekte is
mogelijk na een operatie. Bij Cairn Terriers van 8 jaar en ouder wordt
geadviseerd om regelmatig de nierfunctie te laten testen, zo kan bij nierfalen tijdig worden gestart met een dieet en/of medicijnen. Ocular melanosis (pigment glaucoom) is een oogafwijking die vanaf 8-jarige
leeftijd kan intreden. Ongewenste afwijkingen waarmee de doorsnee huishond (uitgesloten
van de fokkerij) prima uit de voeten kan: ondervoor- en bovenoverbijtende
gebit, monorchisme, en een knikstaartje.
Verzorging
Cairn Terriers gaan vrij casual gekleed.
De sturdy (sterk en stevig) reutjes
hebben een overvloedigere haardos dan de wijffies. Hun ruige all weather coat is er in blond, rood, grijs en alle schakeringen
gestroomd, variërend van licht gemarmerd tot dark en altijd egaal verdeeld over het lichaam met donkere punten op
oren en snuit. Apart: bij de aanschaf van een Cairn Terrier krijg je nooit een
kleurgarantie. Het komt namelijk regelmatig voor dat ze zomaar van kleur verschieten.
Geregeld borstelen is een must. Zo
verdwijnen dood haar, takjes, en klittenbolletjes uit de dubbele vacht die
bestaat uit een zacht kort onderwolletje met een harde ruwe bovenvacht.
De vacht moet twee tot vier keer per jaar deskundig met de hand worden geplukt. Op scheren en knippen staat de doodstraf; al mag je de schaar wel inzetten om de pony, de haren in de liesstreek en rond de voetjes (die geteisterd worden door sneeuwklontjes tijdens winters wit) in te korten. Dun je de verstikkende vacht niet uit dan gaat de hond jeuken en krabben met als gevolg huidproblemen. Wekelijks bijhouden en lichtjes uitdunnen met een stripping knife is een andere mogelijkheid. By the way: atopie (erfelijke aanleg voor het krijgen van een allergie) en huidproblemen komen vaker voor bij de dames: it’s your hormones dear.
De belangen van de Cairn Terrier worden behartigd
door de Nederlandse Cairn Terrier Club: www.nctc.nl